Dzika róża

Owoc dzikiej róży

Dzika róża (Rosa canina), to pospolity gatunek krzewów z rodziny różowatych. Rośnie dziko na półkuli północnej w strefie umiarkowanej i ciepłej. Rozprzestrzeniła się również w Australii i Nowej Zelandii.

W Polsce można spotkać ponad 20 gatunków tej rośliny. Każda z nich odznacza się szlachetną urodą, miłym zapachem i co najważniejsze - dostarcza właściwego surowca leczniczego. Rośnie niemal w każdym zakątku, szczególnie na skrajach lasów, przy drogach, w zaroślach, ale też sadzi się ją jako roślinę ozdobną w parkach, ogrodach, na osiedlach.

Owoce dzikiej róży od bardzo dawna służyły ludziom do leczenia niektórych schorzeń. O popularności tej rośliny świadczą liczne nazwy ludowe. Najczęściej nawiązują anatomicznie do kształtu szupinki. W zależności od regionu dzika róża nazywana jest: baźką, bobidupą, babią dupą, babichą. Znane są też nazwy: róża polna, róża cierniowa, szypszyna, nieszpółki, psia róża.

W Polsce różę stosowano już od czasów średniowiecza. W postaci naparów używano jej w czasie przeziębień i w chorobach z wysoką gorączką, a także w dolegliwościach wątroby i w czasie biegunek. Przypisywano jej także właściwości chłodzące i osuszające, więc okłady z dzikiej róży stosowano na trudno gojące, ropne rany, na owrzodzenia, oparzenia.

Charakterystyka dzikiej róży

Są to cierniste krzewy z łukowato odgiętymi ku ziemi gałęziami. Gałęzie pokryte są ostrymi, hakowato zakończonymi kolcami. Liście są najczęściej zielone, ostro ząbkowane, ale bywają też sine, lekko owłosione lub nagie. Kwiaty w kolorze różowym lub białawym tworzą wielokwiatowe kwiatostany, u niektórych gatunków rosną pojedynczo. Kwitną od maja do lipca, wydzielając przy tym piękny zapach. Owoce to szupinka typu "jabłka". Powstają z dna kwiatowego otaczającego owoce właściwe, zwane czasem nasionami.

Substancje lecznicze

Surowcem zielarskim jest dojrzały owoc zebrany w odpowiednim terminie i wysuszony w niezbyt wysokiej temperaturze. Przemrożone, źle suszone owoce mają niską zawartość witaminy C i innych leczniczych substancji. Istotne jest też stanowisko występowania i gatunek rośliny. Owoce róży zawierają duże ilości witaminy C, ale też witaminy B2, K, PP, E. Oprócz witamin zawierają: garbniki, karotenoidy, kwasy organiczne, olejki eteryczne, pektyny i cukry.

Działanie lecznicze

Wskazaniem do stosowania dzikiej róży są stany ogólnego osłabienia organizmu jako lek wzmacniający. Duża zawartość witaminy C powoduje zwiększenie odporności na wszelkie infekcje i uzupełnia braki witaminowe. Najlepiej spożywać świeże owoce, ale również cenne są przetwory i napary, jak i preparaty zakupione w aptekach i sklepach zielarskich. Szczególnie przydatne są w okresach "grypowych", więc warto się w nie zaopatrzyć. Jedząc trzy owoce dzikiej róży pokryjemy dzienne zapotrzebowanie na witaminę C. Z nią jest łatwiej pokonać każdą chorobę, stres i zmęczenie.

Róża ma też działanie rozkurczowe, moczopędne, żółciopędne, przeciwzapalne i odtruwające. Niedawno naukowcy udowodnili, że znajdujący się w róży związek o nazwie galaktolipid, ma bardzo silne działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Okazało się, że jest to doskonały środek, bez żadnych skutków ubocznych, leczący chorobę zwyrodnieniową stawów.

Preparaty z dzikiej róży zalecane są w chorobach alergicznych, reumatyzmie, w stanach zapalnych pęcherza moczowego i cewki moczowej, w zapaleniach płuc, zapaleniu żołądka i jelit, biegunkach, w chorobach wątroby i nerek, przy nadmiernej kruchości naczyń krwionośnych i oczywiście dla rekonwalescentów.

Witaminy, które zawiera róża szczególnie zalecane są w stanach zapalnych żołądka i jelit, w czasie biegunek, w chorobach wrzodowych, gdy utrudnione jest przyswajanie witamin z pokarmów i witamin syntetycznych. Witaminy z róży są wówczas bardziej przyswajalne przez organizm.

Olejki eteryczne pozyskiwane z róż mają właściwości aromaterapeutyczne i są wykorzystywane od dawna do produkcji kosmetyków. Olejki mają działanie antydepresyjne, bakteriobójcze i pomagają ukoić "skołatane" nerwy. Olejek różany wchodzi w skład wielu kosmetyków do pielęgnacji skóry. Szczególne zastosowanie znalazł w kosmetykach do cery dojrzałej, przy tym rozjaśnia piegi i różne przebarwienia, nawilża, regeneruje naskórek i zmniejsza "pajączki".

Kosmetyki do pielęgnacji skóry i włosów produkuje się również z nasion dzikiej róży. Z nasion pozyskuje się tłusty olej, który w swym składzie zawiera m.in. witaminę A, niezbędną dla cery wrażliwej, łuszczącej się i mało elastycznej.

Gdzie kupić owoce dzikiej róży?

Dzika róża dość licznie występuje nawet w miastach. Najlepiej zbierać owoce z dala od ulic i innych zanieczyszczeń. Suszone owoce jak i preparaty znajdziemy w wielu aptekach i sklepach zielarskich. Dobrej jakości suszone owoce możemy zamówić w sklepie krainaziol.pl (cena około 13zł/100g).